Ready for the ride – Moreel Leiderschap & Meer dl. 3

Ready for the Ride – Moreel Leiderschap & Meer dl. 3 Verdieping – Zoals in het vorige Blog al werd genoemd, kent het begrip ‘moreel leiderschap’ vele facetten en komen er steeds weer nieuwe kwaliteiten over dit onderwerp bij. Wat valt er bijvoorbeeld te zeggen over de begrippen 'gedisciplineerd leiderschap' en 'onafhankelijk leiderschap'. Gedisciplineerd Leiderschap – Een ware leider legt een bepaalde discipline aan de dag. Wordt discipline aangeleerd, bepaalt je karakter hoeveel discipline je aan de dag legt, of is het een combinatie van factoren? Als ik naar de leerlingen in mijn groep 8 kijk, zie ik dat sommigen hun huiswerk direct in de tas doen, terwijl anderen het laten slingeren. Sommige kinderen kijken hun werk altijd zorgvuldig na, waar anderen het met een korreltje zout nemen, of er af en toe zelfs met de pet naar gooien. Dit betreft ook leerlingen die goed in de klas kunnen meekomen. Vroeger moest ik eerst Franse woordjes leren, voordat ik mocht gaan voetballen als ik uit school thuis gekomen was. Het gaat om een balans tussen spelen en leren. Dat veel (ook jonge) mensen tegenwoordig met een burn-out te maken krijgen, waaronder ook studenten, is zorgelijk en geeft aan dat de balans ook in negatieve zin kan doorslaan. Waar begint discipline en waar eindigt het? Op de basisschool waar ik in de jaren ’60 zat, stelden wij ons na de pauze op het plein rij voor rij op en gingen we per klas samen naar binnen. Nu is het vaak vechten, duwen en trekken geblazen bij de ingang van veel basisscholen. Een ander voorbeeld zijn de kapstokken. Met het grootste gemak worden er jassen op de grond gegooid om je eigen jas op te kunnen hangen. De jas van een ander van de grond oprapen? ‘Ja, daaaag!’ Nog een voorbeeld is het krassen en tekenen in schriften, op tafels, op muren en ga zo maar door. ‘Ja, mijn kind heeft ADHD.’ Aha, dat betekent dus dat alles is geoorloofd? Laatst gingen we met beide groepen 8 met de trein vanuit Harderwijk op excursie naar het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Als je ziet hoe sommige leerlingen zich onderweg en ook in het museum gedragen, schaam je je als leerkracht diep. Tijdens de treinreis werden er kilo’s snoep gegeten (van te voren aangegeven dat het op prijs wordt gesteld beperkt zoetigheid mee te geven). Hoeveel suikers, smaak- en kleurstoffen met talloze E-nummers het gros van de kinderen op deze dag naar binnen heeft gewerkt? Hoezo ADHD? Grote veranderingen beginnen doorgaans in het klein, ook thuis, waar veel opvoedkundige taken, ook als het gaat om het bijbrengen van discipline, bij de scholen wordt neergelegd. Onafhankelijk leiderschap – Een goede leider is onafhankelijk. Niet dat hij, of zij, alles alleen bepaalt, maar in hun denken, doen en laten zijn deze leiders onafhankelijk. Dit vraagt ook om moed en kan op jonge leeftijd al gestimuleerd worden. Zijn kinderen het automatische verlengstuk van hun ouders, of mag hun geest zich in alle vrijheid naar onafhankelijkheid ontwikkelen en autonoom zijn? Een mooi voorbeeld van een onafhankelijke geest is de Zweedse Greta Thunberg die in aanloop naar de Zweedse verkiezingen in augustus 2018 wekenlang voor het parlementsgebouw in Stockholm zat en van school spijbelde om aandacht voor het klimaat te vragen. “Op school leren we allerlei feiten, ook over de verandering van het klimaat”, zegt ze, “maar de politiek doet er niets mee. Het is alsof we op de Titanic zitten en regelrecht op een ijsberg onze ondergang tegemoet varen, maar niemand doet iets”, vertelt ze in een interview. (Zie link jeugdjournaal hieronder) Inmiddels brengt haar actie wereldwijd vele jongeren op de been die ook wekelijks, of maandelijks, in grote getale spijpelen om aandacht voor het klimaat te vragen. Dit is wat autonoom denkende kinderen kunnen bewerkstelligen. Haar ouders hadden liever gezien dat zij naar school was gegaan, maar respecteerden haar keuze wel. Zo heeft haar moeder, een bekende operazangeres, haar carrière op een laag pitje gezet, nu zij besloten heeft niet meer in vliegtuigen de wereld over te willen reizen. In mijn klas zitten ook een paar onafhankelijke denkers. Prachtig vind ik dit. Eén van hen moet er hard voor werken om goede cijfers te halen, maar durft er wel eigen meningen op na te houden, ook als dit hem in een uitzonderingspositie plaatst. Moedig! Onafhankelijkheid is een mooi thema om bij de ontwikkeling van moreel leiderschap mee te nemen. https://www.youtube.com/watch?v=vgaDZHsd1Q4;None;None