Informatica: leren door te prutsen

Aanleiding: een vak dat niet 'moet'Dit weblog gaat over informatica. Een schoolvak voor havo/vwo wat sinds 1998 bestaat, maar vanaf september 2016 pas voluit zal worden aangeboden bij ons op school. Omdat de leerlingen dit willen. Twee jaar geleden kwamen ze naar de decaan, en vervolgens naar mij, om te vragen of we dit vak zouden kunnen aanbieden. Sindsdien heb ik met het vak twee jaar 'proefgedraaid': een uurtje les per week, veel zelfstudie, met hele mooie resultaten. De eerste groep leerlingen gaat inmiddels naar de afronding van het schoolexamen toe. Niet simpel voor hen, want ze konden het alleen doen naast een compleet vakkenpakket. Deze periode heeft mij al wel veel geleerd over hoe zo'n vak kan slagen. Ik had immers niets anders dan intrinsieke motivatie tot mijn beschikking: vonden ze het niet leuk of te zwaar, dan haakte men af. Uiteraard is dat ook gebeurd. Niets zo wispelturig als een puberbrein van zestien. Op de foto bij dit blog staat de 'harde kern', de kanjers die vol belangstelling de gymzaal induiken voor een workshop over drones waar ik mijn buurman, professioneel dronevlieger, voor had uitgenodigd. Ik ben blij dat ik komend jaar met steun van het Lerarenontwikkelfonds en mijn nieuwe collega verder kan bouwen aan het vak, dat nu als volwaardig vak zal starten. Natuurlijk is het leuk dat er geld en tijd is, maar ik verheug me ook op het netwerk binnen het lerarenfonds. Graag wil ik met anderen in gesprek over hoe je anno nu een vak als informatica aanbiedt. Ik zou mijn ideeën willen spiegelen en geïnspireerd willen raken met werkvormen en onderwerpen waar ik zelf nog niet aan heb gedacht. Door prutsen ontstaan verrassingenMijn belangrijkste voornemen voor komend schooljaar is dat ik verrast wil worden door mijn leerlingen. Verrast zijn door wat ze gedaan hebben en wat ze daarbij aan nieuwe kennis hebben opgedaan. Ik realiseer me tegelijk dat ik ook zal zien hoe ze ploeteren en prutsen. En dat ik in beide situaties met ze in gesprek ben over wat de volgende stap moet worden. Dat gaat voor de leerlingen een avontuur zijn, maar voor mij ook: ik ben dat nog veel te weinig gewend en wil als docent juist graag een zo mooi mogelijk leerpad creëren, zonder oneffenheden en prikkelstruiken. Echter, de soepele route werkt volgens mij niet. Een cynische definitie van 'Teacher' luidt: 'A person who helps you solve problems you'd never have without them'. Ik vrees dat dit enorm van toepassing gaat zijn op mijn aanpak. Ik moet daarbij steeds denken aan mijn eigen manier waarop ik heb leren omgaan met computers. Dat was al toen ik negen was, best wel vroeg voor die tijd. Ik kon geen informatica kiezen, dus was ik zelf bezig, met werkelijk van alles en nog wat. Gepruts zou je dat noemen, of het mooie Engels woord 'to tinker'. Ik bouwde mijn eigen computer, ik leerde mezelf programmeren en vond dat ik alle versies van Windows gebruikt moest hebben. Compleet nutteloos, super leerzaam. Op de universiteit leerde ik het allemaal 'netjes' te doen: goede programmeerstructuren gebruiken, nette databases maken enzovoort. Dat moet de universiteit van mij vooral blijven doen. Ik ga mijn leerlingen niet opzadelen met ingewikkelde tentamens over singleton en factory programmeerpatronen. In plaats daarvan wil ik mijn leerlingen in situaties brengen waarin ze moeten prutsen. Er staat een uitdaging - een 'challenge' - centraal, er is een gereedschapskist en waar nodig materialen. De leerdoelen, de 'stip' op de horizon, zijn van tevoren glashelder. Net als de hoeveelheid tijd die ervoor staat. 'Sandboxes of tinkering challenges'. Er zijn twee voordelen ten opzichte van mijn eigen 'prutstijd': de leerlingen kunnen samen prutsen en daarbij van alles met elkaar bespreken en overwegen. Daarnaast is er sprake van 'gestructureerd' prutsen, omdat ik er wel degelijk rekening mee zal houden dat in de prutsuitdagingen de verschillende leerdoelen aan bod zullen komen. Ineens moet ik denken aan 'Heel Holland bakt', waarin de kandidaten een technische opdracht krijgen in de vorm van een vaag recept, een stapel ingrediënten en een beperkte hoeveelheid tijd. Dat lijkt me een leuke aanpak. Heel Nieuw-Vennep hackt! In mijn volgende blog een verslag hiervan.;None;None