De achterstanden in het onderwijs

Het zal niemand zijn ontgaan. Sinds we thuis zitten zijn de meeste mensen wonderbaarlijk doorontwikkeld tot hoogleraar of arts, soms zelfs alwetende waarzegger. Overal duiken adviezen, tips of soms zelf dreigementen op over hoe we om zouden moeten gaan met deze wereldwijde crisis. Wat er fout gaat, eigenlijk een leugen is of anders moet. Blijkbaar heeft tijd (wellicht verveling) ons tot experts gemaakt. Nou weet ik toevallig dat verveling inderdaad het creatief vermogen doet prikkelen en begrijp me niet verkeerd, in principe is dit een mooi iets. Het leidt vaak tot prachtige initiatieven en projecten.  Maar er valt mij iets op. Als leerkracht en moeder kom ik veel in contact met kinderen. En net zoals wij volwassenen, krijgen zij flink veel teleurstellingen te verwerken dit jaar. Ook op hún aanpassingsvermogen wordt een groot beroep gedaan. Wat mij dan in het bijzonder opvalt is dat het, volgens de nieuwsberichten, onze kinderen een heel stuk minder afgaat. Er dreigen grote achterstanden op cognitief gebied. Kinderen raken achter, missen te veel lessen en krijgen niet de juiste strategieën aangeboden. Hoe gaan ze die achterstand weer inhalen? Wat betekent dit voor onze toekomst? Buiten het feit dat er voor een aantal kinderen een benarde thuissituatie geldt die alles overstijgt en waar gewoon de juiste zorg en aandacht voor nodig is, vraag ik mij af hoe het werkelijk is gesteld met die verschrikkelijke cognitieve achterstand. Überhaupt vraag ik me af, wat is dan die achterstand? Want om een achterstand te kunnen vaststellen moet je met een norm werken. Nou zijn kinderen, hoe verrassend, veranderlijke wezens die net zoals de meeste mensen constant op verschillende vlakken in ontwikkeling zijn. Hoe plak je daar dan een norm aan? En waren we nou niet júist bezig om van die ouderwetse kijk af te stappen? Waren wij niet volop in ontwikkeling om te kijken naar onze kinderen, hun welbevinden en motivatie in plaats van groene en rode uitslagen, “Het gaat goed of het moet nog beter”? Zijn er de afgelopen jaren dan nog steeds niet genoeg onderzoeken gepubliceerd over dat wanneer je wilt dat een kind gaat groeien, je op heel andere dingen de focus moet leggen dan “de norm” en “achterstand”?  Dat wanneer je een kind wilt laten groeien, je er zeker niet bovenop moet gaan zitten. Maar terug naar wat ik eigenlijk wilde zeggen. Natuurlijk is het een enorm zware periode voor heel veel mensen. En geloof me, als vrouw van een restauranthouder kan ik erover meepraten. Niets frustrerender dan thuis zitten zonder inkomen, niet kunnen doen wat je zo graag doet en langzaam maar zeker de situatie steeds uitzichtlozer zien worden. Om nog maar te zwijgen over alle persoonlijke verliezen, de druk op vele mensen en beroepen en alles dat nog meer misgaat door dit verschrikkelijke virus. Ik zeg ook niet dat we niet mogen klagen, huilen of schreeuwen. We zijn mens, het raakt ons en dat hoef je niet te verbergen. Zullen we dan nu even dat bruggetje maken naar onze kinderen? Weet je nog? Die met die verschrikkelijke achterstanden. Want wanneer ik mijn kinderen vertel dat we nog steeds niet naar school, een speeltuin, het zwembad, de sportclub, op vakantie, het theater enzovoorts kunnen, zijn ze daar heus wel wat teleurgesteld over en vragen ze zich af waarom. Maar ze zijn niet verbogen, stellen het landelijke besluit niet ter discussie en geven niemand hiervoor de schuld. Ze accepteren dat zij niet de kennis hebben om dit probleem op te lossen. Ze hebben niet het idee dat deze regel alleen hun treft. Ze voelen zich niet zielig. Wie veel met kinderen omgaat ziet dat er een enorme drang tot helpen in ze zit. Kinderen willen in de basis namelijk altijd bijdragen. Bijdragen aan een inspanning, bijdragen aan een oplossing. Enorm verhelderend vind ik dat. De meeste kinderen hebben moeiteloos een opzienbarend positieve en flexibele instelling bij tegenslag. En wanneer ik dan zo door de gemiddelde reacties onder artikelen over Corona scroll, verbaas ik mij over de toon, de achterdocht en de vastbeslotenheid om er iets negatiefs van te vinden. Hoe kunnen wij volwassenen nou zoveel rampspoed zien in de “achterstanden” van onze kinderen terwijl we blind zijn voor ons eigen gedrag? Hoe kunnen wij oordelen over de ontwikkeling van onze kinderen terwijl ze op heel veel andere vlakken ons al lang en breed voorbij zijn? Omgaan met tegenslag, flexibiliteit, creatief denken, het zijn allemaal competenties die bijdragen aan een succesvolle schoolcarrière. Dat is bewezen. Het gaat er niet om dat je de sommetjes het snelst hebt uitgerekend of hoeveel fout je er had. Dat zijn niet de dingen in het leven waar het om draait. Dus ik stel voor dat we de komende periode thuisonderwijs eens goed gaan benutten door in de leer te gaan bij onze kinderen. We gaan leren doorzetten, blijven positief en nieuwsgierig en bedenken creatieve oplossingen voor de dingen die we zo enorm missen. En dan berusten we in de situatie en gaan we het heel motiverend vinden om bij te dragen. En weet je wat nou ook zo fijn aan kinderen is? Ze vergelijken je niet met anderen maar houden van je, gewoon omdat je er bent. Dus wees gerust, je hoeft niet bang te zijn dat je een achterstand op loopt. ;None;None